De Energiewet: waarom de analoge meter verdwijnt
Al jaren worden er geen nieuwe analoge energiemeters meer gemaakt. Inmiddels is bij 94% van de Nederlandse huishoudens de analoge meter al vervangen door een nieuwe, niet-analoge meter. Het vervangen van de analoge meter was tot nu toe niet verplicht. Maar vanaf 1 januari 2026 verandert dat. Dan geldt de nieuwe Energiewet.
De nieuwe Energiewet gaat over alles wat met energie in Nederland te maken heeft. En daarin staat ook: iedereen die nog een analoge meter heeft, moet een nieuwe, niet-analoge meter krijgen.
Welke kiest u?
U heeft keuze uit deze soorten niet-analoge meters:
1. a) Een slimme meter die meterstanden automatisch doorgeeft aan de netbeheerder.
b) Een slimme meter, waarvan het automatisch doorgeven is uitgezet.
2. Een digitale meter, waarbij het automatisch doorgeven niet mogelijk is. Er is geen communicatiemodule in de meter ingebouwd.
U mag zelf kiezen welke meter u wilt.
Waarom wordt uw energiemeter vervangen?
Vroeger kwam stroom vanuit één richting: vanuit de energiecentrale naar uw huis. Een analoge meter hoefde alleen te meten wat u verbruikte. Maar nu wekken steeds meer mensen zelf stroom op met zonnepanelen. De opgewekte stroom die mensen met zonnepanelen zelf niet gebruiken, gaat terug het energienet op, naar anderen in de buurt.
Het energienet is dus geen eenrichtingsverkeer meer, maar een druk kruispunt. Ook verandert de energiemarkt. Je kunt kiezen uit verschillende energiecontracten en we verbruiken we nu allemaal meer stroom dan vroeger. Hierdoor is het energienet af en toe overbelast, waardoor de stroom kan uitvallen. De analoge energiemeters kunnen niet goed werken met deze veranderingen. Daarom worden ze vervangen door niet-analoge meters.
Hieronder vindt u meer informatie over de verschillende niet-analoge meters:
U kunt kiezen voor een slimme meter
Een slimme meter helpt om het drukke kruispunt van het energienet goed te regelen en stroomuitval te voorkomen. Netbeheerders kunnen zien:
- waar veel stroom verbruikt of opgewekt wordt;
- waar stroomstoringen zijn;
- waar extra kabels nodig zijn.
De slimme meter geeft niet alleen de netbeheerder, maar ook de bewoner meer inzicht in het energieverbruik. Dat betekent dat u met een slimme meter uw energie slimmer kunt gebruiken. Bijvoorbeeld met daltarieven: dan betaalt u minder in de daluren. Analoge of digitale meters geven deze mate van inzicht niet. Die meters kunnen alleen tellen, maar kunnen niets zelf doorgeven aan de netbeheerder. Bovenstaande mate van inzicht is ook niet mogelijk wanneer u de automatische doorgave van een slimme meter uit laat zetten.
U kunt ook kiezen voor een digitale meter
Iedereen moet een meter hebben die de in- en uitstroom van energie apart meet. Maar het is niet verplicht dat de meter ook communiceert met de netbeheerder via een verbinding. Om tegemoet te komen aan de wens van sommige mensen om niet automatisch gegevens te delen, kunt u bij het vervangen van de analoge meter kiezen voor een digitale meter.
De digitale meter:
- heeft geen communicatiemodule ingebouwd en kan dus geen verbinding maken met de netbeheerder;
- geeft daarom ook niet automatisch uw meterstand door. (Dit moet u zelf doen.);
- meet wél apart wat u verbruikt en wat u teruglevert.
Wilt u wel gebruik kunnen maken van bijvoorbeeld daltarieven, maar ook zelf de meterstanden blijven doorgeven, dan kunt u kiezen voor een slimme meter waarbij de netbeheerder voor u de verbinding uitzet.
De rol van RDI bij de metervervanging
De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) houdt namens de overheid toezicht op de vervanging van analoge energiemeters.
Volgens de nieuwe Energiewet moet iedereen een geschikte meter hebben. De RDI controleert of mensen die nog een analoge meter hebben een nieuwe geschikte meter laten plaatsen. Ook benadrukken wij dat u als bewoner volgens de wet altijd zelf mag kiezen welke soort meter bij u geplaatst wordt.
Wat als de regels niet worden gevolgd?
Bewoners met een analoge meter krijgen een uitnodiging van hun netbeheerder voor het laten vervangen van de analoge meter. Als iemand niet meewerkt aan de vervanging, dan kan de RDI een Last onder Dwangsom (LOD) opleggen. Dit betekent dat u alsnog verplicht bent om de analoge meter te laten vervangen. Dit moet u laten doen binnen een bepaalde periode. Doet u dat niet, dan moet u de ‘dwangsom’ betalen. Dus, niet meewerken kan op een moment geld kosten.
De RDI helpt ook met informatie en advies. U kunt ons bellen als u vragen heeft over de meterwissel of over de keuze voor een meter.